Kıraat İlminde Kaynak Bir Eser İthâfu Fuzalâi'l-Beşer

Ahmed b. Muhammed ed-Dimyâtî (ö. 1117/1705), kaleme aldığı İthâfu fuzalâi'l-beşer adlı eseri ile Mısır ve Osmanlı dönemi kıraat öğretimine önemli bir etkide bulunmuştur. Nitekim İthâf hem Osmanlı hem de sonrası dönemde kıraat ilminde tarîk ve meslekler şeklinde adlandırılan ekollerin metodolojik farklılıklarının öğretiminde yararlanılan temel kaynaklardan biri olarak kabul edilmektedir. Elinizdeki kitapta kıraat ilminin omurgasını teşkil eden usûle ve ferşü'l-hurûf'a ilişkin meseleler İthâf merkeze alınarak işlenmektedir. Usûle ve ferşe ilişkin konular İthâf özelinde ele alınmakla beraber farklı âlimlerin eserlerinden derlenen bilgilerle daha da detaylandırılmaktadır. Bu çerçevede kitap, kıraat ilmi ıstılahında usûl üst başlığı altında değerlendirilen idğâm, hemze, imâle, feth, med-kasr, hâ-i kinâye, izâfet yâ'ları, zâid yâ'lar, râ'nn terkîki-tefhîmi, lâm'ın tağlîz-terkîki gibi konulara yönelik doyurucu bilgilere ilk elden ulaşma imkânı sunmaktadır. Böylece Dimyâtî'nin İthâf'ta ele aldığı kıraat vecihleri ve bunları sunma yöntemi, özellikle kıraatlerin sahîh senedle irtibatı bağlamında kıraat-muttasıl sened, kıraat-resmü'l-mushaf; Arap diliyle olan irtibatı ise kıraat-nahiv, kıraat-sarf, kıraat-lehçe ilişkisi muhtelif örnekler üzerinden değerlendirmeye tabi tutulmaktadır. Bu kitap, Dimyâtî'nin kıraat ilminin temel meselelerine yaklaşımını, usûl ve ferş olarak adlandırılan kıraat birikimini kıraat alanına ilgi duyan okurla buluşturmayı amaçlamaktadır. Bunun yanı sıra kıraat ilmine ilgi duyan ve bu ilmi tahsil eden ilim taliplerine teorik ve pratik bilgi aktarımında bulunmasıyla ön plana çıkmaktadır.