^{Mütercim Şair Olunca} Şiiri Şiirle Çevirmek _{Mesnevî'den İlk 18 Beyit Örneği}

Şiir çevirilerinin sadece kaynak metni hedef dile doğru aktarması ve anlaşılır olması yeterli değildir. Kaynak metindeki şiirselliği ve şiire has lezzeti de mümkün olduğunca çeviriye yansıtmak bir mecburiyettir ve bu göz ardı edildiğinde ruhsuz metinlerin ortaya çıkması kaçınılmazdır. Edebî bir eseri aslına sadık kalarak, gereksiz eksiltme ve eklemelerden sakınarak üstelik etkileyiciliğini bozmayacak şekilde tercüme etmenin zorluğu ise açıktır. Mensur tercümelerde dahi kaynak eserin edebî özelliklerinin yansıtılabilmesinin zorluğu ortadayken manzum metnin yine manzum olarak çevrilmesinin bir başka ifadeyle şiiri yine şiir formunda çevirmenin çok daha zor oluşu da bir hakikattir. Ancak Klasik Türk edebiyatındaki manzum tercüme örneklerinin yekûnu, şiirin çevrilemezliği fikrine koşulsuz şartsız katılmamıza engel olmaktadır. Üstelik vezni bir hayat tarzı haline getirerek günlük konuşmalarda dahi ifadeye nazım elbisesi giydirebilen üstatların kaleminde manzum tercüme işinin nispeten kolaylaştığı da bir gerçektir.

Bir şiiri başarıyla tercüme etmek iyi bir mütercim olmanın yanında iyi bir şair olmayı gerektirir. Şiirin büyüsünü bozduğu iddia edilen “tercüme” karşısında en büyük mücadeleyi yine şairâne bir ruh ile kaynak metni hedef dile taşıyan mütercim vermektedir. Bu anlamda dünya edebiyatlarının en şanslı eserlerinden biri ise şüphesiz Mesnevî-i Ma'nevî'dir. Bu çalışmada şiir ve tercüme ile ilgili bahislerin ardından Mesnevî-i Ma'nevî'nin ilk on sekiz beytinin beş manzum tercümesi değerlendirilmiştir.