Türk İslam Sanatında Ay Yıldız Sembolizmi

Kozmik sembolizm kadim kültürlerden günümüze kadar dünyanın dört bir yanındaki insanlar için anlamını korumuş güneş, yıldız ve ay gibi gök cisimleri, tarihin akışı içinde oluşmuş inanç, kültür, birikim ve deneyimlerin devlet simgesine dönüşmüş sembolleri olarak kültür sahnesinde yerini almıştır. Uzun bir tarihsel süreç içerisinde birçok farklı medeniyetin beşiği olan Anadolu güçlü bir kültür birikimine sahiptir. Anadolu'nun bu zengin yapısı mitolojik, dini ve kültürel anlamda çok zengin bir sembol dünyası ortaya çıkarmıştır. Ancak bu sembollerin tamamına değinmek bu kitabın içerik ve amacını aşan bir husus olduğu için biz bu çalışmamızda sadece Türk İslam Sanatında gözlemlediğimiz ay yıldız motifini ele alarak değerlendirmeye çalıştık. Bu sayede ay yıldız motifinin nerelerde ve ne şekilde kullanıldığını, Türk İslam Sanatında nasıl geniş bir kullanım alanına sahip olduğunu örnekleri ile birlikte görebildik. Türkiye Cumhuriyeti bayrağı kırmızı zemin üzerine beyaz renkli hilâl ve beş köşeli yıldızla süslüdür. Bu ay yıldız motifi devletimizin istiklâl, yani bağımsızlık sembolüdür. Türk Bayrağına dolayısıyla ay yıldıza atfedilen haklı kutsiyet sebebiyle, bu sembol mimari; ahşap, halı, kilim, işleme, kumaş, kitap, pişmiş toprak, madeni ve taş eserlerde sevilerek bolca uygulanmıştır. Türk İslam kültürü içinde geniş bir uygulama alanı bulan Ay yıldız motifi sanat aracılığıyla bir değişim, gelişim ve süreklilik içinde sembolik ve kültürel bir değer olarak geleceğe aktarılmalıdır.